تحلیل محتوای کتاب شیمی دهم بر اساس توجه به هوش های چندگانه گاردنر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889-14665، تهران، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: در نظام آموزشی متمرکز ایران، کتاب درسی یکی از مهم­ترین رسانه ­های آموزشی محسوب می­ شود و تحلیل و بررسی محتوای آن می ­تواند نقشی مهم در کیفیت بخشی به فرآیند یاددهی و یادگیری ایفا کند. از این رو، در این پژوهش به تحلیل محتوای کتاب شیمی پایه دهم در سال تحصیلی 03-1402 پرداخته شد. موضوع این تحلیل به کارگیری مؤلفه ­های هوش­های چند گانه گاردنر بود. روش‌ها: متن، تصویر، جدول، کلیه­ فعالیت ­های یادگیری حتی ضمائم و جلد کتاب مذکور، جامعه  آماری این تحقیق را شامل شد. کدگذاری به شیوه قیاسی توسط دو کدگذار انجام شد. پس از بررسی پایایی داده­ ها جهت پردازش آنها با استفاده از نرم­ افزارهای اکسل و آی بی ام، دو آزمون کای دو برای نیکویی برازش و استقلال انجام شد. یافته‌ها: با توجه به محاسبات آمار استنباطی و آزمون χ2 محاسبه شده با ضریب اطمینان 99 درصد، تفاوت معناداری در کاربست ابعاد مختلف هوش ­ها وجود دارد. هوش کلامی- زبانی بالاترین درصد فراوانی را داشت و در مقابل از هوش موسیقیایی هیچ مصداقی مشاهده نشد. مصادیق دیگر ابعاد هوش نظیر: منطقی- ریاضی، فضایی – تصویری، درون فردی، جنبشی- حرکتی، میان فردی، طبیعت­گرا و هستی گرایانه به ترتیب سایر مصداق­ ها را پوشش می­ داد. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که مؤلفه ­های گوناگون هوش­ های گاردنر به طور یکسانی در این کتاب توزیع نشده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the contents of the 10th grade chemistry book based on gardner's multiple intelligences

نویسنده [English]

  • Elham Manoochehrizadeh
Department of Chemistry Education, Farhangian University, P.O. Box 14665-889, Tehran, Iran
چکیده [English]

In Iran’s centralized educational system, the textbook is considered one of the most important educational media, and the analysis and review of its content can play an important role in the quality of the teaching and learning process. Therefore, in this research, the content analysis of the 10th grade chemistry book in the academic year of 2003-2005 was conducted. The subject of this analysis was the application of the components of Gardner’s multiple intelligences. The text, image, table, all learning activities, even the appendices and cover of the mentioned book included the statistical population of this research. Coding was done comparatively by two independent coders. After checking the reliability of the data to process them using Excel and IBM software, two chi-square tests were performed for acceptability of fit and independence. According to the calculations of inferential statistics and the χ2 test calculated with a confidence factor of 99%, there is a significant difference in the application of different dimensions of intelligence verbal-linguistic intelligence had the highest percentage, and on the other hand, there was no evidence of musical intelligence. Other dimensions of intelligence such as: logical-mathematical, spatial-visual, intrapersonal, kinetic-motort, interpersonal, naturalistic and ontological types of intelligence covered other examples, respectively. The results of this research showed that the various components of Gardner's intelligence are not equally distributed in this book.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Content analysis
  • Chemistry
  • 10th grade
  • Intelligence
  • Gardner

مراجع

آزادی، نفیسه؛ دژکوهی، محمدجواد (1400). تطبیق محتوای کتب ریاضی پایه اول ابتدایی کشورهای منتخب بر اساس هوش های چندگانه گاردنر. پویش در آموزش علوم پایه، 7(3)، 32-47.
احمدآبادی، زهرا (2021). تحلیل محتوای کتاب شیمی دورۀ دوم متوسطه نگارش جدید و مقایسه با کتاب های نظام قدیم از لحاظ توجه به آموزش های محیط زیستی. پژوهش در آموزش شیمی، 3(3)،67-92.
آرمسترانگ، تامس (1396). هوش های چندگانه در کلاس های درس، (مترجم، م. صفری)، تهران: انتشارات مدرسه.
بابایی، بهاره؛ عبدی، علی (1392). تحلیل محتوای  کتاب های درسی تعلیمات اجتماعی، علوم تجربی و تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدایی براساس نظریه هوش های گاردنر همایش ملی تغییر در برنامه درسی دوره های آموزش و پرورش، بیرجند.
پاشا شریفی، حسن (2005). مطالعه مقدماتی نظریه هوش چندگانه گاردنر در زمینه موضوع های درسی و سازگاری دانش آموزان. نوآوری‌های آموزشی، 4(1)، 11-35.
خسروی، مهوش؛ مصلح، هادی؛ زمانی، بی بی عشرت (1394). تحلیل محتوای کتاب کار و فناوری پایه ششم ابتدایی بر اساس هوش های چندگانه گاردنر و میزان فعال بودن. آموزش پژوهی، 3، 36-56.
رادولف، هولستی ال (1400). تحلیل محتوادر علوم اجتماعی و انسان. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
رحیمی، سعید؛ فضیلتی، منصوره (1395). کاربست نظریه هوش های چندگانه گاردنر در آموزش و یادگیری. رویش روان شناسی، 5(3)، 31-5.
رشیدی، بهار؛ فرامرزی، سالار (2023). بررسی مؤلفه‌های هوش‌های چندگانه گاردنر در کتاب‌های ریاضی دوره دبستان: روش آنتروپی‌شانون. راهبردهای شناختی در یادگیری، 11(21)، 1-20.
سلطانی، اکبر؛ ادیب، یوسف؛ محمودی، فیروز؛ واحدی، شهرام (1397). تحلیل محتوای کتاب های درسی فارسی دوره ی ابتدایی براساس مؤلفه های هوش های چندگانه: روش آنتروپی شانون. آموزش و ارزشیابی (علوم تربیتی)، 11(43)، 157-183.
سلطانی، اکبر؛ ادیب، یوسف؛ محمودی، فیروز؛ واحدی، شهرام (1399). جایگاه برنامه مبتنی بر هوش های چندگانه در کتب درسی دوره اول ابتدایی براساس مؤلفه های هوش های چندگانه. سلامت روان کودک، 15(7)، 270- 280.
سمیعی، دوست محمد؛ محرابی، زینت (1399). تحلیل محتوای فصل اول کتاب شیمی دوازدهم براساس روش ویلیام رومی و تعیین درجه اهمیت آن به روش آنتروپی شانون. پژوهش در آموزش شیمی، 3(1)، 53-72.
سوری، معصومه؛ سهرابی اسمرود، فرامرز؛ شیوندی چلیچه، کامران؛ عرب زاده، مهدی (1401). تحلیل محتوای هوش معنوی در کتاب فارسی. مطالعات و تازه های روانشناختی نوجوان و جوان، 3(3)، 396-406.
سوری، معصومه؛ سهرابی اسمرود، فرامرز؛ شیوندی چلیچه، کامران؛ عرب زاده، مهدی (1402). تحلیل محتوای کتاب فارسی چهارم ابتدایی مبتنی بر هوش موفق. پژوهشنامه تربیتی، 18(3)، 95-133.
سیف، علی اکبر (1400).  روانشناسی پرورشی نوین (ویرایش:هفتم)، انتشارات دوران.
گری‌گراث، مارنات؛ جردن، رایت (2003). راهنمای سنجش روانی(جلد اول). ترجمه پاشا شریفی، حسن؛ نیکخو، محمدرضا، تهران: انتشارات رشد.
محمدزاده سپهری، مطهره (1399). تحلیل محتوای کتاب فارسی پایه اول ابتدایی بر اساس هوش های چندگانه گاردنر. پیشرفتهای نوین در مدیریت آموزشی، 1(2), 13-25.
مصطفوی، آرزو (1401 )، https://digiato.com
مقصودی، عارفه؛ آزوغ، سمیرا (2020). بررسی نقاط ضعف و قوت کتاب شیمی پایه دهم از نقطه نظر دبیران شیمی. پژوهش در آموزش شیمی، 1(4)، 41-49.
منتظرغیب، مصطفی؛ قربانی، محمدرضا (1397). تحلیل محتوای بخش جانوری کتاب زیست شناسی پایه یازدهم بر اساس تئوری هوش های چندگانه گاردنر. پویش در آموزش علوم پایه، 4، 55-70.
منوچهری‌زاده, الهام (2022). بررسی کتاب علوم تجربی سوم ابتدایی براساس تئوری هوش‌های چندگانه. پژوهش در آموزش علوم تجربی، 1(4)، 1-12.
مهرمحمدی، محمود (1385). نظریه هوش های چندگانه و دلالت های آن برای برنامه درسی و آموزش. تعلیم و تربیت، 88، 7-31.
هرندی جعفری، رضا (1397). تحلیل مجتوای کتاب های درسی علوم تجربی دوره ابتدایی ایران بر اساس مؤلفه­های تفکر ادوارددوبونو. اندیشه های نوین تربیتی، 14(3)، 137-163.
یوسفی قصابسرایی، مریم؛ خزایی، کامیان (1391). تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی پایه دوم متوسطه بر اساس تئوری هوش های چندگانه گاردنر. پژوهش در برنامه ریزی درسی، 9(5)، 16-27.
یوسفی نیاسری، محسن؛ اولی، اسماعیل (2023). بررسی تحلیل محتواهای صورت گرفته بر روی کتاب­های شیمی دوره دوم متوسطه. پژوهش در آموزش شیمی، 5(3)، 3-27.   
Al-Qatawneh, S., Alsalhi, N., Eltahir, M., Siddig, O. (2021).The representation of multiple intelligences in an intermediate Arabic-language textbook, and teachers’ awareness of them in Jordanian schools. Heliyone, 7, 1-9.
Alemán, X., Duryea, S., Guerra, N., McEwan, P., Muñoz, R., Stampini, M., Williamson, A. (2017). The effects of musical training on child development: A randomized trial of El Sistema in Venezuela. Prevention Science, 18(7), 865-878.
Alsalhi, N. (2020).The representation of multiple intelligences in the science textbook and the extent of awareness of science teachers at the intermediate stage of this theory. Thinking Skills and Creativity, 38, 100706.
Azaini, T., Ambarwati, E. (2023). Analusis of english textbook for fifth grade elementary school. Journal of English Educational Study, 6(1), 12-22.
Bekele, S., Amollo, P., Mwangi, J., Lilian, G. (2022). Textbook evaluation and quality of business studies textbook in secondary schools in Kenya. Asian Journal of Education and Social Studies, 30(1), 24-31.
Dumont, E., Syurina, E., Feron, J. (2017). Music interventions and child development: A critical review and further directions. Frontiers in Psychology, 8, 1694.
Fadloli, M., Sumarti, S., Mursiti, S. (2021). Exploration of multiple intelligences for high school students in chemistry learning in semarang city. Journal of Innovative Science Education, 10(2), 158-167.
Ferrero, M., Vadillo, M., León, P. (2021). A valid evaluation of the theory of multiple intelligences is not yet possible: problems of methodological quality for intervention studies. Intelligence, 88, 101566.
Gardner, H.E. (2011). Frames of mind: The theory of multiple intelligences: Basic books.
Gardner, H.E. (2000). Intelligence reframed: Multiple intelligences for the 21st century: Hachette UK.
Merriam, B., Elizabeth, J. (2015). Qualitative research: A guide to design and implementation: John Wiley & Sons.
Morgan, H. (2022). Conducting a qualitative document analysis. The Qualitative Report, 27(1), 64-77.
Shevchuk, K.. (2023). Features of textbook analysis for primary school. Problems of Education, 1 (98), 173-192.
Sibanda, L. (2022). The Extent to which Grade 4 english first additional language workbooks cater for learners’ multiple intelligences. Universal Journal of Educational Research, 10(3), 185-194.
Sofiah, V., Abidin, Y., Baron, R. (2024). Investigating the representation of multiple intelligences (MI) theory in theActivities of ESL young learner’s textbook. Journal of English Lingua Educantum, 1(1), 13-19.
Taase, Y. (2012). Multiple intelligences theory and iranian textbooks: An analysis. Journal of Pan-Pacific Association of Applied Linguistics, 16(1), 73-82.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار