اثربخشی یادگیری مشاهده ای بر دانسته های دانش آموزان پایه دهم (مورد مطالعه: مدرسه هاجر اصفهان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889-14665، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، مرکز شهید رجایی اصفهان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی یادگیری مشاهده‌ای بر دانسته‌های مفهوم انحلال یونی در دانش-آموزان پایه دهم است و برای این منظور از انجام یک آزمایش با وسایل ساده بهره می‌برد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر پایه دهم رشته‌های تجربی و ریاضی مدرسه هاجر شهر اصفهان است که 17 نفر از آنان به عنوان نمونه در دسترس انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 1 جلسه 45 دقیقه‌ای، تحت تأثیر یادگیری مشاهده‌ای قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده‌های پژوهش، آزمون تشخیصی حاوی دو سوال شامل یک سوال تشریحی و یک سوال چهار گزینه‌ای است. سوال تشریحی آزمون مربوط به تکمیل واکنش انحلال ترکیبات یونی و سوال چهار گزینه‌ای آن مربوط به یون‌های تشکیل شده بعد از انحلال ترکیبات یونی است. روایی محتوایی سؤالات آزمون، توسط 5 نفر از اعضای هیأت علمی شیمی دانشگاه فرهنگیان و دبیران شیمی تأیید شد. با اجرای آزمایشی آزمون بر روی 3 نفر از دانش‌آموزان خارج از نمونه آماری و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر 805/0، پایایی بالای سؤالات آزمون تأیید شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد رویکرد یادگیری مشاهده‌ای بر دانسته‌های مفهوم انحلال یونی دانش‌آموزان تأثیر مثبت دارد و دانش-آموزانی که این مفهوم را بر اساس رویکرد یادگیری مشاهده‌ای فراگرفته‌اند، به سوالات به درستی پاسخ دادند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Observational Learning on the Knowledge of Tenth-Grade Students (Case Study: Hajar School, Isfahan)

نویسندگان [English]

  • Zakyeh Akrami 1
  • Mahsa Arabzadeh 2
  • Elahe Khajeh 2
  • Fatemeh Zadeh Oreyfi 2
1 Assistant Professor, Department of Chemistry Education, Farhangian University, P.O. Box 14665-889, Tehran, Iran
2 Bachelor of Chemistry Education, Farhangian University, Shahid Rajaei Center, Isfahan, Iran
چکیده [English]

The present study aims to investigate the effectiveness of observational learning on students' conceptual understanding of ion dissolution in tenth-grade students. To achieve this goal, a simple experiment was conducted. The target population consisted of all tenth-grade female students in the experimental and mathematical fields at Hajar schools in Isfahan city. 17 students were selected as an accessible sample and randomly assigned to the experimental and control groups. The experimental group underwent a 45-minute observational learning session. The data collection tool was a diagnostic test consisting of two questions, one open-ended question, and one multiple-choice question. The open-ended question assessed the completion of the reaction of ion dissolution, and the multiple-choice question assessed the ions formed after the dissolution of ionic compounds. The content validity of the test questions was confirmed by five members of the chemistry faculty at Farhangian University and chemistry teachers. The test was piloted on three students outside the sample, and the Cronbach's alpha coefficient of 0.805 indicated high reliability of the test questions. The results of the study showed that the observational learning approach had a positive effect on students' conceptual understanding of ion dissolution, and students who learned this concept based on the observational learning approach answered all the questions in this topic correctly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Experiment
  • Students' knowledge
  • 10th Chemistry
  • Observational learning
ابوالحسنی، شهال، دوستی ایرانی، مهری، حقانی، فریبا (1390)، کاربرد تئوری­های یادگیری در آموزش بالینی، آموزش در علوم پزشکی، ویژه نامه توسعه آموزش و ارتقای سلامت، 11(9)، 1290-1298. 
اکرمی،زکیه، لله­گانی دزکی، زهره (1400)، تحلیل سطح خوانایی کتاب شیمی پایه دهم با روش گانیگ فوگ، سومین همایش ملی آموزش شیمی، تهران.
بدریان، عابد (1388)، راهبردها و شیوه­های نوین آموزش در مدارس، تهران، مبنای خرد.
بنکداری، نسرین، مهران، گلنار، ماهروزاده، طیبه، هاشمی، سیدعباس (1395)، ویژگی­های استاد شایسته در آموزش عالی ایران: یک مطالعه کیفی، فصلنامه علمی-پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 7(1)، 117-138. 
حقیقت، حمیده، فتحی­نیا، مهرانگیز (1399)، نظریه­های یادگیری در آموزش شیمی، پژوهش در آموزش شیمی، 2(1)، 5-23. 
رستگارپور، حسن، مرعشی، پوپک (1394)، تأثیر بازی­های آموزشی محقّق ساخته و رایانه­ای بر یادگیری شیمی، پژوهش در آموزش، 4(4)، 1-10.   
عبدلی، بهروز، فارسی، علیرضا (1398)، تأثیر یادگیری مشاهده­ای بر ترویج رفتار فراشناختی دانش­آموزان، پژوهش در ورزش تربیتی، 6(15)، 17-30. 
فرزین، فرمند، صبّاغیان، مریم (1394)، تأثیر آموزش به کمک بازی رایانه ای داالن سبز در افزایش یادآوری مفاهیم شیمی اوّل دبیرستان، فنآوری اطّالعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 3 ،139-155.
قائدی، بتول، قلتاش، عباس، هاشمی، سید احمد، ماشینچی، علی اصغر (1398)، اثربخشی تدریس مبتنی بر ساخت­گرایی اجتماعی بر پیشرفت تحصیلی، تفکّر انتقادی و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی، فصلنامه تدریس پژوهی، 7 (2)، 37-53. 
معتمدی برآبادی، جواد، نوروززاده، رضا (1396)، بررسی نظریّه­های یادگیری و کاریرد آنها در آموزش، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 26، 83-98.
مغیری­نیا، رقیه، انارکی فیروز، اعظم، حمیدی، فریده (1392)، بررسی کج­ فهمی­ های دانش­ آموزان در پیوند و ترکیبات یونی، هشتمین سمینار آموزش شیمی ایران، سمنان.
نوروزی، داریوش، رضوی، سیدعبّاس (1398)، مبانی طرّاحی آموزشی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.
نوری، رضا، رحیمی، رامین و امانی، وحید (1398)، برخی از مشکلات یادگیری در شیمی، پژوهش در آموزش شیمی، 1(3)، 5-27.