ارزشیابی مفهوم اسید و باز به شیوه عملکردی در موقعیت شبیه‌سازی شده، مورد مطالعه: دانش-آموزان پایه دوازدهم شهرستان سوسنگرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار شیمی گروه علوم پایه، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، مرکز شهید رجایی اصفهان، ایران

چکیده

به دنبال تغییر برنامه­ها و رویکردها در تألیف کتب درسی و به تبع آن تغییر در روش­های یاددهی-یادگیری لازم است جهت دستیابی به اهداف پیش­بینی شده، تغییری در شیوه­های ارزشیابی نیز صورت پذیرد. در این پژوهش توانایی اجرای آزمون عملکردی در موقعیت شبیه­سازی شده در برآورده کردن انتظارات معلم از دانش­آموزان پایه دوازدهم در مفهوم اسید و باز و بروز پاسخ­های خلاقانه مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه دانش­آموزان دختر پایه دوازدهم رشته­های تجربی و ریاضی شهرستان سوسنگرد بودند که 26 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری و به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع­آوری داده­های پژوهش، آزمون محقق ساخته حاوی شش موقعیت شبیه­سازی شده و فهرست وارسی مبتنی بر اصول و مولفه­های الگوی خلاقیت پلسک می­باشد. روایی سوالات آزمون توسط یکی از اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان و یکی از دبیران شیمی تأیید گردید. ضریب پایایی توافق در همسانی کدگذاری با استفاده از آزمون هولستی برابر 82 درصد به­دست آمد. نتایج پژوهش نشان می­دهد این شیوه ارزشیابی می­تواند انتظارات معلم را به میزان 8/77 درصد برآورده سازد اما تأثیر چندانی در بروز پاسخ­های خلاقانه دانش­آموزان نداشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating the concept of acid and base in a functional way in a simulated situation, case study: 12th grade students of Sosangard city

نویسندگان [English]

  • زکیه اکرمی 1
  • الهه خواجه 2
  • فاطمه زاده اریفی 2
  • مهسا عرب‌زاده 2
1 استادیار شیمی گروه علوم پایه، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
2 دانشجوی کارشناسی آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، مرکز شهید رجایی اصفهان، ایران
چکیده [English]

Following the change of programs and approaches in writing textbooks and the consequent change in teaching-learning methods, it is necessary to change the assessment methods in order to achieve the expected goals. In this research, the ability to perform a performance test in a simulated situation in meeting the teacher's expectations of the 12th grade students in the concept of acid and base and the occurrence of creative responses has been investigated. The statistical population included all 12th grade female students of experimental and mathematical fields in Sosangard city, 26 of whom were selected as a statistical sample using available sampling method. The research data collection tool is a researcher-made test containing six simulated situations and a checklist based on the principles and components of Plesk's creativity model. The validity of the test questions was confirmed by one of the faculty members of Farhangian University and one of the professors of chemistry. The reliability coefficient of agreement in coding similarity using the Holsti test was found to be 82%. The results of the research show that this evaluation method can meet the teacher's expectations by 77.8%, but it did not have much effect on the students' creative responses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Functional evaluation
  • acid and base
  • teacher's expectations
  • creativity
  • simulated situation
احمدی، پروین؛ صمدی، پروین و موحدیان، زهره (1394). عملکرد آموزگاران در تهیه و به کارگیری ابزار جمع­آوری و ساماندهی اطلاات در ارزشیابی توصیفی- کیفی، مطالعات برنامه درسی، 36، 71-96.
اسحاق نیموری، مهدی (1395). بررسی رابطه شیوه­های ارزشیابی رشته فنی و حرفه­ای با خلاقیت هنرجویان، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 4، 27-38.
اکبرپور گنجه، احمد و امانی، وحید (1400). بررسی کج­فهمی­های دانش­آموزان پایه دوازدهم در مفاهیم اسید-باز، از طریق آزمون تشخیصی سه ردیفی، پویش در آموزش علوم پایه، 7(25)، 59-75)
اکرمی،زکیه و دهقانی، فاطمه (1400). تحلیل محتوای شیمی کتاب آزمایشگاه علوم تجربی پایه دهم بر اساس الگوی خلاقیت پلسک، سومین همایش ملی آموزش شیمی، تهران.
بنکداری، نسرین؛ مهران، گلنار؛ ماهروزاده، طیبه و هاشمی، سیدعباس (1395). ویژگی­های استاد شایسته در آموزش عالی ایران: یک مطالعه کیفی، فصلنامه علمی-پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 7(1)، 117-138.
حسنی، محمد و نصرت ناهوکی، عبدالسلام (1393). مقایسه میزان عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان در برنامه ارزشیابی کیفی و توصیفی و ارزشیابی سنتی، فصلنامه نوآوری­های آموزشی، 49(13)، 108-124.
رضاپور، یوسف (1395). بررسی میزان تحقق اهداف ارزشیابی در پایه اول و دوم دبستان­های استان آذربایجان شرقی، فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 9(33)، 69-82.
رضایی، علی اکبر و سیف، علی اکبر (1385). تأثیر ارزشیابی توصیفی بر ویژگی­های شناختی، عاطفی و روانی-حرکتی دانش­آموزان، فصلنامه نوآوری­های آموزشی، 5(18)، 40-11.
رفیعیان، کیوان و خدایی، علیرضا (1399). بررسی ارزشیابی تکوینی و چگونگی اجرای اثربخش آن در آموزش شیمی، سومین همایش بین­المللی روانشناسی، علوم تربیتی و مطالعات اجتماعی، همدان.
زاهدبابلان، عادل؛ فرج­اللهی، مهران و همرنگ، محمد (1391)، عوامل موثر در کاربرد ارزشیابی توصیفی از دیدگاه معلمان ابتدایی، فصلنامه فناوری آموزش، 7(1)، 45-57.
قاسمی، فرشید؛ جهانی، جعفر (1389). اثر گذاری آموزش خلاقیت، برکودکان دبستانی براساس الگوی پلسک، فصلنامه برنامه مطالعات درسی. 10(90)، 82-63.
قلی­زاده، آذر؛ قنبری طلب، محمد و قنبری، علی (1391). بررسی تأثیر انواع ارزشیابی بر پیشرفت تحصیلی در درس علوم تجربی پایه سوم ابتدایی دانش­آموزان شهرستان لردگان، پژوهش در برنامه­ریزی درسی، 9(32)، 82-94.
کارشکی، حسین؛ مومنی مهمویی، حسین و قریشی، حسین (1395). مقایسه انگیزش تحصیلی و کیفیت زندگی دانش­آموزان پسر مشمول ارزشیابی توصیفی با ارزشیابی سنتی، پژوهش در برنامه­ریزی درسی، 11(13)، 104-114.
کشتی آرای، نرگس؛ کریمی علویجه، اکرم و فروغی ابری، احمدعلی (1392). شناسایی موانع و چالش­های اجرای طرح ارشیابی توصیفی، پژوهش در برنامه­ریزی درسی، 10(12)، 53-68.
میرزایی، انصار و قلخانی، معصومه (1395). بررسی کج­فهمی دانش­آموزان سال چهارم دبیرستان در مفهوم شیمی اسید و باز، نهمین کنفرانس آموزش شیمی ایران، زنجان
نادری، سوسن (1395). شیوه­های نوین ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، نهمین کنفرانس آموزش شیمی ایران، زنجان.
نقی­زاده ، حمید و سعادتمند، زهره (1396). تأثیر اجرای آزمون­های عملکردی در درس علوم تجربی در میزان پیشرفت، نگرش تحصیلی و قدرت یادداری دانش­آموزان دوره اول متوسطه شهرستان مبارکه، فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 10(37)، 13-33.
نوروزی، داریوش، رضوی، سیدعبّاس (1398). مبانی طرّاحی آموزشی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.